Gehoorbescherming
Het dragen van gehoorbescherming is eerder noodzakelijk dan men vaak denkt. Ook als slechts een paar minuten in een lawaaierige omgeving wordt gewerkt, is gehoorbescherming al nodig. Het is daarbij belangrijk dat deze bescherming comfortabel is, zodat deze niet uit irritatie weer wordt afgezet waardoor het gehoor onbeschermd blijft.
Wanneer is gehoorbescherming nodig?
Het wettelijk limiet waaraan men blootgesteld mag worden, ligt op 80 dB(A) bij acht uur per dag. Vanaf deze limiet moet de werkgever gehoorbescherming aanbieden. Vanaf 85 dB(A) wordt het geluidsniveau als ‘schadelijk’ gezien en is het dragen van gehoorbescherming verplicht.
Let erop dat lawaai snel schadelijker wordt voor het gehoor. Waar men nog acht uur lang aan 80 dB(A) blootgesteld kan worden zonder gehoorschade op te lopen, is dit bij 83 dB(A) nog maar vier uur. Bij 90 dB(A) is dit nog maar 48 minuten, bij 100 dB(A) nog maar vijf minuten en bij 110 dB(A) slechts 30 seconden.
Als de geluidssterkte wordt vergeleken met activiteiten, dan komt een gewoon gesprek neer op zo’n 40 dB(A). Een gemotoriseerde grasmaaier produceert al de limiet van 80 dB(A). Het slaan van een klinkhamer is goed voor 90 à 100 dB(A).
Overigens is het aan te raden om eerst de geluidsbron aan te pakken, zodat de uit te voeren werkzaamheden zo min mogelijk lawaai veroorzaken. De eventueel noodzakelijke inzet van gehoorbescherming is dan een tweede stap.
Verschil dB en dB(A)
Voor gehoorbescherming wordt gewerkt met dB(A) in plaats van standaard decibel (dB). Waar dB het volume van het geluid aangeeft, duidt dB(A) de geluidssterkte voor het menselijk gehoor aan. Voor gehoorbescherming wordt dB(A) aangehouden, omdat niet iedere geluidsfrequentie even schadelijk is bij hetzelfde geluidsvolume.
Afkortingen tabel gebruiksaanwijzing
In iedere gebruiksaanwijzing van gehoorbescherming is een tabel terug te vinden die aangeeft hoe schadelijk bepaalde geluidsfrequenties zijn bij bepaalde volumes. De in die tabel gebruikte afkortingen betekenen het volgende:
- APV: Aangenomen Protectiewaarde (Protection Value). Deze wordt berekend door de aangegeven standaarddeviatie van de gemiddelde waarde af te trekken.
- SNR: Single Number Rating, in het Nederlands de enkelvoudige dempingswaarde. Deze waarde wordt uitgedrukt in decibellen en geeft aan in hoeverre het beschermingsmiddel geluiddempend is. Een beschermingsmiddel met bijvoorbeeld SNR 24 dB absorbeert 100 dB en reduceert dit tot 76 dB.
- H: Hoge frequentie dempingswaarde (2000 tot 8000 Hz).
- M: Gemiddelde (Medium) frequentie dempingswaarde (1000 tot 2000 Hz).
- L: Lage frequentie dempingswaarde (63 tot 1000 Hz).
Die laatste drie worden ook wel aangeduid als de HML-waarden. Deze geven aan hoe groot de geluidsreductie is in drie frequentiegebieden, zoals hierboven aangegeven.
Soorten gehoorbescherming
Gehoorbeschermingsmiddelen zijn onder te verdelen in vier soorten:
- Samenrolbare oordoppen: schuimstoffen cilindervormige (soms ook taps toelopende) oordoppen. Door deze oordoppen aan één kant te draaien wordt deze puntiger, waardoor deze makkelijk in de gehoorgang ingebracht kan worden. Eenmaal ingebracht zet de oordop uit, waardoor deze de gehoorgang goed afsluit en zo voor goede bescherming zorgt.
- Voorgevormde oordoppen: oordoppen van zacht materiaal, die zijn voorgevormd en zo in de meeste gehoorgangen passen. Deze oordoppen zijn meestal verbonden door een koordje, zodat ze niet kwijtraken. De voorgevormde oordoppen zijn herbruikbaar, comfortabel, hygiënisch en over het algemeen goedkoper dan andere gehoorbescherming.
- Gehoorbeugels: oordoppen verbonden door een beugel. Gehoorbeugels zijn comfortabel en kunnen makkelijk op- en afgezet worden. Als de bescherming even niet nodig is, kunnen de oordoppen dankzij de beugel rond de nek gehangen worden. De meeste beugels zijn voorzien van vervangbare oordoppen, waardoor gehoorbeugels een voordelige keuze zijn.
- Gehoorkappen: harde schelpen met zachte kunststof kussens. Gehoorkappen sluiten het hele oor af. Gehoorkappen zijn populair vanwege hun hoge draagcomfort en gebruiksvriendelijkheid. Er zijn gehoorkappen met hoofdband, nekbeugel, helmbevestiging en opvouwbare gehoorkappen. Ook zijn de gehoorkappen nog weer onder te verdelen in passieve, elektronische en communicatiegehoorkappen.
Voor gehoorkappen geldt dat deze het oor goed moeten omsluiten, dus eventuele haren moeten er tussenuit worden gehaald. De beugel moet zo worden afgesteld dat de kappen een gelijkmatige druk op het oor hebben. De kussens moeten minstens twee keer per jaar worden vervangen, of eerder als ze hard worden, scheuren of om andere redenen niet meer goed afdichten.